سگها به احساسات انسان حساس هستند و برای خوشحال کردن صاحبشان دست به هر کاری میزنند، از جمله انجام عمدی برخی کارها. احتمالا برایتان پیش آمده که زمانی که احساس بیحوصلگی میکنید، سگتان بدون دلیلی روشن رفتاری دارد که باعث خنده شما میشود. مثلا یک اسباببازی روی پای شما میگذارد و دقیقا وقتی که میخواهید آن اسباب بازی را بردارید، پیشدستی میکند و آن را زودتر برمیدارد. آیا ممکن است حیوان خانگی شما عمدا چنین کاری بکند تا شما را بخنداند؟ سگها از نسل گرگها هستند و به همین دلیل به زندگی در گله عادت دارند. آنها بطور طبیعی حیواناتی بسیار اجتماعی هستند؛ به ویژه با انسانها. سگها عاشق بازی هستند که به آنها امکان میدهد با همسالان خود همچنین دیگر گونهها تعاملات اجتماعی داشته باشند. آنها نسبت به احساسات نزدیکان خود نیز حساس هستند و درک میکنند که صاحبشان خوشحال، غمگین یا ترسیده است و گاهی اوقات میتوانند متناسب با آن عمل کنند. مطالعهای در سال ۲۰۱۲ میلادی نشان داد که سگهای خانگی میتوانند در مواجهه با فردی که گریه میکند، با بو کردن، نوازش و لیسیدن صورتش، رفتاری همدلانه داشته باشند. چرا سگ من شوخی میکند؟ با این وجود سگها ظرفیت خنداندن عمدی مردم را ندارند که البته بدان معنا نیست که چیزی را در این باره درک نمیکنند. در واقع سگ میتواند حدس بزند که آیا رفتارش باعث خوشحالی یا نارضایتی اربابش میشود یا خیر. مثلا در مثال انداختن اسباب بازی روی پا، سگ میفهمد که با این کار در صاحبش احساس مثبتی ایجاد میکند بنابراین این کار را بازتولید میکند. شاید این کار سگ کمی خندهدار به نظر برسد، اما برای او مهم است زیرا یاد گرفته که با این روش میتواند صاحبش را شادتر کند و از استرس او بکاهد.
سگها به طرز شگفتانگیزی نسبت به احساسات انسانها حساس هستند و گاهی برای خوشحال کردن صاحبشان، دست به کارهایی میزنند که به نظر عمدی میآید. شاید برایتان پیش آمده باشد که در حالی که احساس بیحوصلگی یا ناراحتی میکنید، سگتان ناگهان رفتاری بامزه یا غیرمنتظره انجام دهد—مثلاً یک اسباببازی را روی پای شما بگذارد و درست وقتی که میخواهید آن را بردارید، با شیطنت آن را از شما بدزدد.
این رفتارها ممکن است برای ما مثل شوخی یا بازیهای هدفمند به نظر برسند، اما آیا واقعاً سگها میتوانند به قصد خنداندن ما چنین کارهایی انجام دهند؟
سگها و هوش اجتماعی بالا
سگها از نوادگان گرگها هستند و مانند اجدادشان، زندگی گروهی و ارتباط اجتماعی بخش مهمی از طبیعت آنهاست. آنها حیواناتی بسیار اجتماعیاند که تمایل زیادی به تعامل با دیگران، بهویژه انسانها، دارند. بازی، یکی از ابزارهای مهم برای شکلگیری و تقویت این تعاملهاست.
تحقیقات نشان دادهاند که سگها قادر به درک احساسات انسانی هستند. در مطالعهای در سال ۲۰۱۲، مشخص شد سگها در مواجهه با انسانهایی که گریه میکردند، رفتاری همدلانه از خود نشان میدادند—از جمله نزدیک شدن، لیسیدن صورت و یا تماس بدنی آرام.
آیا سگها شوخی میکنند؟
در حالی که سگها احتمالاً توانایی خنداندن عمدی انسانها را به شکل آگاهانه ندارند، اما میتوانند پیامدهای مثبت برخی رفتارهایشان را یاد بگیرند. مثلاً اگر متوجه شوند که گذاشتن اسباببازی روی پای صاحبشان باعث خنده یا شادی او میشود، ممکن است آن رفتار را تکرار کنند تا بازخورد مثبت بگیرند. این نوع یادگیری، نشاندهنده هوش اجتماعی و توانایی سازگاری رفتاری آنهاست.
در واقع، سگها ممکن است متوجه نشوند که دقیقاً چه چیزی باعث خنده انسان شده، اما میدانند که یک رفتار خاص باعث واکنشی دلپذیر از طرف صاحبشان شده است—و این برای آنها انگیزهای قوی برای تکرار آن رفتار است.
نتیجهگیری
سگها موجوداتی باهوش، همدل و فوقالعاده اجتماعی هستند. هرچند آنها مثل انسانها شوخی نمیکنند، اما قادرند با رفتارهای خاص خود، احساسات مثبت در ما ایجاد کنند. این توانایی نه تنها رابطه عاطفی انسان و حیوان را تقویت میکند، بلکه به نوعی نشاندهنده دنیای غنی احساسی سگهاست که هنوز هم بسیاری از جنبههای آن برای ما ناشناخته باقی مانده است.